V GC 455/11 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze z 2013-03-27

Sygn. akt V GC 455/11

WYROK

W I M I E N I U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Dnia 27 marca 2013 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Tomasz Sproch

Protokolant:

sekr.sądowy Joanna Linde

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2013 r. w Jeleniej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa M. M.

przeciwko T. S.

o zapłatę kwoty 7.901,91 zł

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.217,00 zł tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt V GC 455/11

UZASADNIENIE

Powód M. M. w pozwie przeciwko pozwanemu T. S. domagał się zasądzenia kwoty 7.901,91 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10.06.2011 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania według norm przepisanych.

Z uzasadniania pozwu wynika, że powód na mocy umowy agencyjnej zawartej z (...) sp. z o.o. (następnie (...) S.A) zobowiązał się w zamian za ustalone wynagrodzenie do prowadzenia w imieniu i na rzecz (...) sp. z o.o. działalności handlowej w zakresie sprzedaży towarów stanowiących własność tej spółki. Na mocy wskazanej umowy powód jako agent odpowiedzialny był za dokonanie zapłaty przez klientów, którym udzielono kredytu kupieckiego. W dniu 22.10.2010 r. w hurtowni prowadzonej przez powoda pozwany dokonał zakupu towarów stanowiących własność (...) S.A. za kwotę 7.901,91 zł. W wystawionej fakturze wskazano trzydniowy termin zapłaty, a jako formę zapłaty przelew. Pomimo dokonanego w ramach kredytu kupieckiego odroczonego terminu zapłaty pozwany nie uregulował należność za zakupiony towar. W związku z tym powód zobowiązany został do uregulowania przedmiotowych zaległości wobec (...) S.A. Przedmiotowa kwota potracona została z prowizji należnej powodowi. Pozwany w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty wskazał, że swoje zobowiązanie uregulował osobiście gotówką w dniu 28.10.2010 r. w hurtowni powoda, a pracownik powoda przyjmując wpłatę błędnie zaewidencjonował ją jako operację bezgotówkową, czego dowodem jest (...). Powód w pozwie zakwestionował wpłatę na jaką powołał się pozwany wskazując, że do wydania (...) doszło na skutek pomyłki pracownika powoda.

Pozwany w odpowiedzi na pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany przyznał, że w dniu 22.10.2010 r. dokonał zakupu towarów w hurtowni prowadzonej przez powoda. Wskazał, że towary te nabył dla firmy (...) sp. z o.o. w Z. i sprzedał je w całości wskazanej spółce za kwotę 8.029,66 zł, którą otrzymał przelewem w dniu 25.10.2010 r.. W dniu 28.10.2010 r. pozwany kwotę 8.100,00 zł przelał z konta firmowego na swoje konto osobiste (aby nie ponosić kosztów zawiązanych z prowizją za wypłatę gotówki z konta firmowego) i w tym samym dniu wypłacił ją w kasie banku. W dniu 28.10.2010 r. pozwany dokonał zapłaty za trzy faktury w tym sporną. W jej przypadku na skutek omyłki kasjerki wpłata została odnotowane jako bezgotówkowa.

W toku procesu strony podtrzymywały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy agencyjnej z dnia 31.03.2004 r. zawartej z (...) sp. z o.o. w P., powód wraz z żoną B. M. zobowiązali się w zamian za ustalone wynagrodzenie do prowadzenia w imieniu i na rzecz (...) sp. z o.o. (następnie (...) S.A.) działalności handlowej w zakresie sprzedaży towarów stanowiących własność tej spółki. Zgodnie z § 9 umowy powód wraz z żoną - strona umowy określana w niej jako agent ponoszą pełna odpowiedzialność za towar, który został przez nich przyjęty. W § 9 pkt 6 umowy jej strony postanowiły, że agent odpowiedzialny jest za dokonanie zapłaty przez klientów, którym udzielił kredytu kupieckiego, a do zakresu jego odpowiedzialności z tego tytułu stosowane będą przepisy art. 391 k.c.

Umowa agencyjna wiązała jej strony do dnia 03.04.2011 r..

Dowód: umowa agencyjna wraz z załącznikiem k. 10 – 19,

porozumienie 20 – 22.

Jedną z osób, które dokonywały zakupów w hurtowni prowadzonej przez powoda był pozwany. Dokonywał on zakupów również z odroczonym terminem płatności. Zgodnie z zasadami przyjętymi przez (...) S.A. obowiązującymi także w hurtowni prowadzonej przez powoda klienci mogli otrzymać kredyt kupiecki, który umożliwiał im zakupy z odroczonym terminem zapłaty. Termin ten wynosił 3 dni od dnia zakupu. Jeżeli w terminie kolejnych 3 dni (6 dni od dnia zakupu) należności objęte fakturą nie były zapłacone system informatyczny wykorzystywany w hurtowni blokował możliwość sprzedaży towarów konkretnemu klientowi z odroczonym terminem zapłaty.

Dowód: sprzedaż z odroczonym terminem płatności k. 161 – 164,

zeznania świadka B. M. k. 168v – 170,

zeznania świadka K. S. k. 171v- 172,

zeznania świadka M. A. k. 174 – 175,

zeznania świadka P. B. k. 175 – 176,

zeznania świadka N. K. k. 130 – 133,

przesłuchanie pozwanego k. 258v – 260.

W dniu 22.10.2010 r. pozwany zakupił u powoda artykuły spożywcze za kwotę 7.901,91 zł, płatną przelewem w terminie 3 dni. W związku ze sprzedażą wystawiono pozwanemu fakturę Vat nr (...).

Dowód: faktura vat nr (...) k. 24.

Zakupione artykuły pozwany tego samego dnia odsprzedał (...) sp. z o.o. w Z. wystawiając tej spółce fakturę Vat nr (...) na kwotę 8.029,66 zł płatną do dnia 25.01.2010 r..

Dowód: faktura vat nr (...) k. 51.

W dniu 25.10.2010 r. pozwany otrzymał przelewem od (...) Sp. z o.o. w Z. kwotę 8.050,20 zł. W dniu 28.10.2010 r. pozwany przelał kwotę 8.100.00 zł na swój inny rachunek bankowy.

Dowód: wyciągi za rachunków bankowych k. 52 – 54.

Tego samego dnia pozwany w oddziale banku w J. wypłacił z tego rachunku kwotę 8.000,00 zł.

Dowód: wyciąg z rachunku bankowego k. 54,

zeznania świadka J. B. k. 170v, 171v

zeznania świadka J. K. k. 173.

przesłuchanie pozwanego 258v – 260.

Po wypłacie gotówki w banku pozwany wraz z towarzyszącymi mu pracownicami – J. B. i J. K. udali się do hurtowni prowadzonej przez powoda. Przed przystąpieniem do zakupów pozwany wpłacił pracownicy powoda – E. C. kwotę 7.901,91 zł jako zapłatę należności objętych fakturą Vat nr (...). E. C. dokonaną przez pozwanego wpłatę odnotowała w systemie informatycznym prowadzonym w hurtowni jako wpłatę bezgotówkową „ściągając” wskazaną fakturę z listy faktur niezapłaconych przez pozwanego.

Dowód: zeznania świadka J. B. k. 170v, 171v

zeznania świadka J. K. k. 173.

przesłuchanie pozwanego 258v – 260,

(...) – duplikat k. 56,

kserokopia (...) k. 33.

Po dokonaniu zakupów pozwany dokonał jeszcze zapłaty należności objętych dwoma pozostałymi, wcześniej wystawionymi fakturami. Pozwany w dniu 28.10.2010 r. zakupił w hurtowni powoda kolejne towary objęte trzema fakturami z odroczonym terminem zapłaty.

Dowód: faktury Vat nr (...) k. 57-60.

(...) S.A. wypłacając powodowi prowizję za miesiąc marzec 2011 r. pomniejszyła ją m.in. o kwotę 7.901,91 zł w związku z nieotrzymaniem przez spółkę zapłaty za sprzedaż rzeczy objętych fakturą Vat nr (...).

Dowód: rozliczenie prowizji k. 25.

nota księgowa nr (...) k. 26,27,

Pismem z dnia 31.05.2011 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 7.901,91 zł.

Dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania przesyłki k. 29, 30.

W odpowiedzi na wezwanie pozwany w piśmie z dnia 02.06.2011 r. wskazał, że w dniu 28.10.2010 r. zapłacił gotówką kwotę 7.901,91 zł, a pracownik powoda przyjmujący wpłatę omyłkowo zaznaczył ją jako wpłatę bezgotówkową.

Dowód: pismo pozwanego z dnia 02.06.2011 r. k. 31, 32.

Powód ponownie wzywał pozwanego do zapłaty kwoty 7.901,91 zł pismami z dnia 15.06.2011 r. i 03.07.2011 r. k. 36. Pismem z dnia 28.07.2011 r. wezwanie do zapłaty ponowił pełnomocnik powoda.

Dowód: II wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania przesyłki k. 34, 35.

III ostateczne wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania przesyłki k. 36, 37,

ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania przesyłki k. 38, 39.

W celu uniknięcia „zablokowania” poszczególnym klientom możliwości zakupów z odroczonym terminem zapłaty powód przeznaczył pewną pulę pieniędzy, które wykorzystywane były do zapłaty zobowiązań klientów. Klienci, których zobowiązania pokrywane były z pieniędzy powoda zwracali następnie pieniądze powodowi.

Dowód: zeznania świadka N. K. k. 130 – 133,

przesłuchanie powoda k. 250v – 252.

W hurtowni prowadzonej przez powoda zdarzały się sytuacje, że pracownicy powoda odnotowywali braki gotówki przy rozliczaniu dziennego utargu. Wątpliwości części pracowników budził sposób przechowywania dziennych utargów. Na tym tle dochodziło do nieporozumień pomiędzy pracownikami, oskarżającymi się wzajemnie o kradzież pieniędzy.

Dowód: zeznania świadka M. A. k. 174 – 175,

zeznania świadka P. B. k. 175 – 176,

zeznania świadka N. K. k. 130 – 133,

zeznania świadka A. S. k. 133, 134,

rozliczenie różnic kasowych k. 101- 102.

Umowa o pracę łącząca (...) S.A. z E. C. została z nią rozwiązana bez wypowiedzenia z uwagi na brak przekazania przez nią utargu z dnia 16.08.2011 r. w kwocie 32.327,22 zł.

Dowód: rozwiązanie umowy o pracę k. 143.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie bezsporne było, że pozwany w dniu 22.10.2010 r. zakupił w hurtowni prowadzonej przez powoda artykuły spożywcze za kwotę 7.901,91 zł objęte fakturą nr (...). Bezsporne w sprawie było także, że powód umowę sprzedaży zawarł w imieniu (...) S.A., której był agentem na podstawie umowy agencyjnej (okolicznością bezsporną była również zmiana formy organizacyjnoprawnej tej spółki po zawarciu umowy agencyjnej). Z rozliczenia prowizji za marzec 2011 r. (k. 25) oraz noty księgowej wystawionej przez (...) S.A. (k. 26) wynika, że wskazana spółka potrąciła z wynagrodzenia powoda kwotę 7.901,91 zł, której miała nie otrzymać pomimo sprzedaży pozwanemu artykułów spożywczych na tą kwotę w dniu 22.10.2010 r..

Zasadniczą kwestią sporną było to, czy pozwany w dniu 28.10.2010 r. dokonał zapłaty kwoty 7.901,91 zł.

Przeprowadzone w sprawie dowody zdaniem Sądu potwierdzają twierdzenia powoda.

Na dokonanie wpłaty gotówkowej w tym dniu 28.10.2010 r. wskazują zeznania świadków J. B. i J. K.. W sposób zgodny wskazały one, że razem z pozwanym udały się do banku, gdzie pozwany dokonał wypłaty gotówki, na następnie razem udali się do hurtowni prowadzonej przez powoda. W hurtowni pozwany wpłacił E. C. – pracownikowi pozwanego sporną kwotę i dokonał kolejnych zakupów. Uznając za wiarygodne zeznania wskazanych świadków Sąd miał na uwadze, że w zasadniczych kwestiach były one zgodne, a drobne rozbieżności w zeznaniach świadczą tylko o tym, że świadkowie nie uzgadniali szczegółów zeznań. Istotne dla oceny zeznań świadków jest również to, że koresponduje z nimi dowód w postaci wyciągu z rachunku (k. 54) z którego wynika, że pozwany w dniu 28.10.2010 r. w kasie banku wypłacił kwotę 8.000,00 zł. Wcześniej, tego samego dnia, na rachunek z którego dokonał wypłaty, przelał on zbliżoną kwotę (8.100,00) z innego swojego rachunku. Powód wskazywał także, że towar zakupiony w dniu 22.10.2010 r. przeznaczony był w rzeczywistości dla (...) Sp. z o.o. w Z.. Jego twierdzenia są udowodnione przedłożonymi przez stronę dowodami w postaci faktury vat nr (...) oraz wyciągiem z rachunku bankowego, z którego wynika zapłata przelewem kwoty na jaką wystawiona została wskazana faktura. Na dokonanie przez powoda wpłaty w dniu 28.10.2010 r. wskazuje także pośrednio fakt, iż po dniu 28.10.2010 r. nie została mu zablokowana możliwość zakupu towarów z odroczonym terminem zapłaty. Jak wynika z natomiast z przeprowadzonych w sprawie dowodów nastąpiłoby to, gdyby tego dnia nie nastąpiła zapłata należności objętych przedmiotową fakturą. Brak możliwości dokonywania zakupów z odroczonym terminem zapłaty pojawiał się bowiem w przypadku braku zapłaty za zakupione wcześniej rzeczy przez okres dłuższy niż 6 dni od dnia zakupu. O tym, że przedmiotowa faktura został odnotowana jako zapłacona w systemie informatycznym prowadzonym przez świadczą także dowody w postaci raportów bezgotówkowych z dnia 28.10.2008 r.. Jak wynika z dokumentu przedłożonego przez pozwanego (k. 56) jest on duplikatem (...) wystawionym przez K. S., natomiast jak wynika z kserokopii (...) przedłożonej przez powoda (k. 33), która miała być dołączona do pisma pozwanego z dnia 02.06.2011 r. wynika, że został on wystawiony przez E. C. w październiku 2010 r.. Na podstawie tych dokumentów można więc wnioskować, że w system informatycznym wykorzystywanym przez powoda odnotowano, że przedmiotowa faktura została zapłacona przelewem (bezgotówkowo), choć bezsporne w sprawie było, że pozwany nie dokonał przelewu. Z samego bezspornego faktu braku zapłaty przelewem nie można zdaniem Sądu wyciągać wniosku, że nie nastąpiła wpłata gotówki. Dla oceny twierdzeń powoda o dokonanej wpłacie istotne jest, że nie powołuje się i nie dowodzi on jedynie samego faktu wpłaty gotówki. Pozwany wskazał i udowodnił cały konsekwentny ciąg zdarzeń poprzedzających wpłatę oraz następujących po zapłacie, a mianowicie zakup artykułów spożywczych z zamiarem ich odsprzedaży podmiotowi trzeciemu, sprzedaż, a następnie otrzymanie zapłaty za sprzedane rzeczy, wypłatę kwoty zbliżonej do otrzymanej od spółki (...) oraz brak zablokowania możliwości zakupów z odroczonym terminem płatności, co nastąpiłoby, gdyby pozwany w dniu 28.10.2010 r. nie dokonał zapłaty należności objętych fakturą z dnia 22.10.2010 r..

Powód kwestionując dokonaną przez pozwanego wpłatę powoływał się na błąd swojego pracownika polegający na odnotowaniu w systemie informatycznym wpłaty, która nie miała w rzeczywistości miejsca. Mając na uwadze wynikający z zeznań świadków mechanizm odnotowywania w systemie informatycznym wpłat dokonywanych przez klientów powoda uznać należy, że bardziej prawdopodobnym jest błędne odnotowanie wpłaty jako bezgotówkowej, pomimo tego, że uiszczono gotówkę niż przypadkowe odnotowanie wpłaty , która nie miała miejsca. Jest bowiem bardziej prawdopodobne, że pracownik powoda przystępując do „ściągnięcia” faktury jako zapłaconej błędnie odnotował sposób zapłaty niż to, że przy braku jakiejkolwiek wpłaty na skutek pomyłki dokonał „ściągnięcia” faktury. W tym drugim przypadku brak jest powodów, dla jakich pracownik miałby wykonywać jakiekolwiek czynności w systemie informatycznym w celu „ściągnięcia” faktury.

W związku z faktem wykorzystywania środków powoda dla spłaty zobowiązań niektórych klientów należy zaznaczyć, że gdyby dotyczyło to spornego zobowiązania pozwanego naturalnym byłoby znacznie wcześniejsze domaganie się od pozwanego zwrotu wydatkowanej kwoty na poczet spłaty jego zobowiązań.

W uwagi na podnoszoną w postępowaniu kwestię ewentualnego przywłaszczania przez E. C. środków pobranych od klientów powoda należy zaznaczyć, że na podstawie przeprowadzonych w sprawie dowodów nie można stwierdzić, że przywłaszczyła on pieniądze wpłacone przez pozwanego. Podkreślić jednak należy, że nawet gdyby tak było w rzeczywistości, to byłby to bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. E. C. jako pracownik powoda, z uwagi na zakres swoich obowiązków była niewątpliwie upoważniona do odbioru pieniędzy w imieniu powoda od jego klientów. Wpłata dokonana do jej rąk jest więc wpłatą zwalniającą pozwanego ze zobowiązania nawet jeżeli wpłaconej kwoty nie przekazała ona następnie powodowi.

Przeprowadzone w sprawie dowody zawnioskowane przez powoda nie pozwalają na ustalenie okoliczności, które wykluczałby dokonanie przez pozwanego wpłaty w dniu 28.10.2010 r.. Dotyczy to w szczególności dokumentów dołączonych do pisma z dnia 12.12.2011 r. (k. 71 – 79). Zdane z tych dokumentów nie wyklucza dokonania w dniu 28.10.2010 r. wpłaty na jaką powołuje się powód. Takie ujawnione w sprawie okoliczności jak braki kasowe pracowników hurtowni przy rozliczaniu dziennych utargów oraz pokrywanie zobowiązań części klientów ze środków powoda nakazują ostrożne podejście do dokumentów przedstawianych przez powoda, które mają obrazować dokonywane czynności.

Mając na uwadze powyższe powództwo jako nieuzasadnione należało oddalić.

Rozstrzygniecie o kosztach procesu co do zasady oparto na przepisie art. 98 § 1 k.p.c. Na zasądzone koszty składa się wynagrodzenie pełnomocnika (1.200,00 zł) oraz opłata skarbowa za przedłożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa (17 zł). Przyjęta wysokość wynagrodzenia pełnomocnika procesowego jest zgodna z § 6 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r. nr 163, poz. 1348 ze zm.).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Bożena Lenda
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze
Osoba, która wytworzyła informację:  Tomasz Sproch
Data wytworzenia informacji: